नवी दिल्ली : गेल्या काही वर्षांपासून हिवाळ्याच्या हंगामाची सुरुवात उशिराने होत होती, परंतु यावेळी थंडीचे आगमन लवकरच होणार असल्याची शक्यता वर्तविण्यात येत आहे. हवामान शास्त्रज्ञांच्या अंदाजानुसार यंदा हिवाळ्याच्या हंगामासाठी योग्य वातावरण असल्यामुळे सप्टेंबर अखेरपर्यंत थंडीला सुरुवात होईल असा अंदाज वर्तविण्यात येत आहेत.
हवामान तज्ज्ञांच्या मते, यावेळी ला निनो वादळ सक्रियतेचा मान्सूनवरच थेट परिणाम होत असल्यामुळे येत्या थंडीच्या हंगामावरही त्याचा परिणाम होणार असल्याचे म्हटले जात आहे. दिल्ली विद्यापीठातील पर्यावरण शास्त्राचे व्याख्याते डॉ. ए.के. सिंग सांगतात की, एल निनोच्या प्रभावानंतर ला निनो सक्रिय होण्यासाठी सुमारे साठ ते ९० दिवस लागतात. जुलैच्या अखेरीपासून ते ऑगस्टच्या सुरुवातीपर्यंतच्या या ९० दिवसांच्या कालावधीत ते पूर्ण होणार असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे. त्यामुळेच हिवाळा हंगामाची लक्षणे आतापासूनच वाढल्या आहेत. गेल्या आठवडाभरापासून मध्य भारत आणि पश्चिम उत्तर भारतासह उत्तर भारताच्या काही भागांत ज्या पद्धतीने पाऊस पडत आहे, त्यावरून मान्सून किती सक्रिय आहे, याचा अंदाज बांधता येतो. ला निनोच्या हालचालींमुळे यावेळी हिवाळा लवकर येईल आणि त्याचा कालावधीही लांबेल असा अंदाज वर्तविण्यात येत आहे.
हवामान खात्याच्या म्हणण्यानुसार, गेल्या सोमवारपासून मान्सून ज्या प्रकारे सक्रिय झाला आहे तो या आठवड्यातही कायम राहणार आहे. हवामान विभागाचे प्रवक्ते डॉ. राजेंद्र म्हणतात की, परिस्थिती ज्या प्रकारे विकसित होत आहे, त्यामुळे या आठवड्याच्या शेवटपर्यंत देशाच्या विविध भागात, विशेषतः उत्तर भारत आणि मध्य भारतातील उत्तर-पश्चिम भागात पाऊस पडत राहील. हवामान खात्याच्या म्हणण्यानुसार, पुढील पाच दिवसांत देशाची राजधानी दिल्लीसह एनसीआरमध्ये आणि पंजाब, हरियाणा, मध्य प्रदेशसह उत्तर प्रदेश आणि पश्चिम राजस्थानच्या काही भागांमध्ये पाऊस पडेल. या भागात सातत्याने कमी दाबाचे क्षेत्र तयार होत आहे. त्यामुळे काही ठिकाणी मुसळधार तर काही ठिकाणी तुरळक पाऊस पडत आहे.
हवामानतज्ज्ञ डॉ. आलोक सिंह म्हणतात की, सध्या ज्या प्रकारे परिस्थिती निर्माण होत आहे, त्यामुळे यंदा हिवाळा ऑक्टोबर ते जानेवारीपर्यंत राहील, असा अंदाज वर्तवला जात आहे. डॉक्टर सिंग सांगतात की हा हिवाळ्याचा ऋतू असायचा, पण गेल्या काही वर्षात वातावरणातील बदलांमुळे हिवाळ्याच्या काळात थंडीचे प्रमाण अधिक नव्हते. साधारणपणे डिसेंबर आणि जानेवारी महिन्यातच तापमानात घट नोंदवली जाते. मात्र यावेळी ला निनोच्या सक्रियतेमुळे ऑक्टोबरपासून थंडीचे आगमन सुरू होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. ला निनोचा प्रभाव दीर्घकाळ राहणार असल्याने यावेळी संपूर्ण ४ महिने कडाक्याची थंडी पडू शकते.