दिल्ली पहिल्या, मुंबई दहाव्या तर कोलकाता १५ व्या क्रमांकावर
जगातील १२१ सर्वाधिक प्रदूषित देशांची यादी प्रसिद्ध
नवी दिल्ली : भारतासह जगातील विविध शहरांमध्ये वायू प्रदूषणामुळे नागरिकांना अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागत आहे. जगातील १२१ सर्वाधिक प्रदूषित देशांच्या यादीत भारतातील महत्त्वाच्या दिल्ली, कोलकाता आणि मुंबई या तीन शहरांचा समावेश झाला आहे. १३ नोव्हेंबर रोजी स्विस फर्म IQAir च्या थेट रँकिंगमध्ये राजधानी दिल्ली पहिल्या क्रमांकावर आहे. IQAir च्या लाइव्ह रँकिंगवर नजर टाकल्यास असे दिसून येते की ५१५ AQI सह दिल्ली हे जगातील सर्वात प्रदूषित शहर आहे. मात्र, भारतातील हवामानाचे स्वरूप बदलू लागले आहे. डोंगराळ भागात बर्फवृष्टी झाल्यानंतर मैदानी भागातही तापमानात घट झाल्याचे पहावयास मिळत आहे.
रँकिंगमध्ये मुंबई शहर १५८ च्या AQI सह १०व्या स्थानावर आहे. त्यानंतर कोलकाता येतो, जिथे AQI १३६ नोंदवला गेला. IQAir च्या लाइव्ह रँकिंगमध्ये पाकिस्तानचे लाहोर शहर दुसऱ्या स्थानावर आहे. येथे AQI ४३२ आहे. त्याचबरोबर शेजारील देशातील कराची शहरही या यादीत सामील झाले आहे. ते १४७ AQI सहाव्या क्रमांकावर आहे.
डेमोक्रॅटिक रिपब्लिक ऑफ काँगोमधील किन्शासा प्रदूषित शहरांमध्ये तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. येथे AQI १९३ नोंदवला गेला आहे. त्याच वेळी, इजिप्तच्या कैरोने १८४ च्या AQI सह चौथे स्थान मिळवले आहे. त्याच वेळी, व्हिएतनामची राजधानी हनोई IQAir च्या जागतिक थेट रँकिंगमध्ये पाचव्या स्थानावर आहे. येथे AQI पातळी १६८ आहे. क्रमवारीत सहाव्या स्थानावर कतारचे दोहा शहर आहे. येथे AQI पातळी १६६ आहे. याशिवाय सौदी अरेबियाचा रियाध सातव्या क्रमांकावर आहे.
नेपाळची राजधानी काठमांडू निर्देशांकात आठव्या स्थानावर आहे, जिथे त्याची AQI पातळी १६० आहे. मंगोलियाचे उलानबाटर नवव्या स्थानावर आहे. बुधवारी उलानबाटारमधील AQI १५८ आहे. बांगलादेशबद्दल बोलायचे झाले तर त्याची राजधानी ढाका १७ व्या क्रमांकावर आहे. येथे AQI १२२ आहे. चीनमधील सात शहरांची हवा अत्यंत खराब असल्याचे आढळून आले आहे.
प्रदूषण पातळी सामान्यत: वायु गुणवत्ता निर्देशांक किंवा AQI नुसार मोजली जाते. परदेशी मानकांनुसार, २०० पेक्षा जास्त AQI अत्यंत खराब मानला जातो आणि ३०० ची पातळी गंभीरपणे खराब स्थिती दर्शवते. जर AQI पातळी ०-५० च्या दरम्यान असेल तर ते चांगले मानले जाते. ५१-१०० च्या दरम्यान आढळल्यास ती मध्यम मानली जाते आणि १०१-१५० च्या दरम्यान आढळल्यास ती संवेदनशील गटांसाठी खराब हवा मानली जाते. त्याचवेळी हवेचा दर्जा निर्देशांक १५१ ते २०० असेल तर ते धोकादायक समजले जाते. याशिवाय, प्रदूषण पातळी २०१-३०० वर आढळल्यास ते अत्यंत धोकादायक आणि प्रदूषण पातळी ३०१ पेक्षा जास्त आढळल्यास ते अत्यंत धोकादायक समजली जाते.