समितीचे अध्यक्ष शिक्षणतज्ज्ञ डॉ. नरेंद्र जाधव यांचे प्रतिपादन
त्रिभाषा धोरण समितीसमोर कोल्हापूरकरांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद
कोल्हापूर \ शेखर धोंगडे : राष्ट्रीय शिक्षण धोरण २०२० अंतर्गत राज्यातील शाळांसाठी योग्य त्रिभाषा धोरण निश्चित करण्यासाठी गठीत राज्यस्तरीय समितीने शनिवारी कोल्हापूर जिल्ह्यातील नागरिकांचा अभिप्राय नोंदविला. समितीचे अध्यक्ष शिक्षणतज्ज्ञ डॉ. नरेंद्र जाधव यांच्या अध्यक्षतेखाली जिल्हाधिकारी कार्यालयातील ताराराणी सभागृहात संवाद बैठक घेण्यात आली.
या बैठकीत शिक्षक, पालक, भाषातज्ज्ञ, पत्रकार, सामाजिक संस्थांचे प्रतिनिधी तसेच सर्वसामान्य नागरिकांनी उपस्थित राहून उत्स्फूर्तपणे आपले मत व्यक्त केले. नागरिकांनी प्रश्नावली व मतावलीच्या माध्यमातून तसेच प्रत्यक्ष चर्चेद्वारे आपले अभिप्राय नोंदवले. समिती राज्यातील आठ जिल्ह्यांमध्ये जाऊन अशीच माहिती संकलित करणार असून, कोल्हापूर हा त्या आठ जिल्ह्यांपैकी एक महत्त्वाचा टप्पा ठरला. सर्व अभिप्रायांचे संकलन करून शासनाकडे सादर केले जाणार आहे.
उपस्थितांशी संवाद साधताना डॉ. जाधव म्हणाले, “कोणत्याही भाषेतून विद्यार्थ्यांना आत्मविश्वासाने व्यक्त होता यावे, सादरीकरण आणि संभाषण करता यावे यासाठी त्यांना योग्य भाषाज्ञान मिळणे आवश्यक आहे. शिक्षकांनी या माध्यमातूनच त्या भाषा शिकवाव्यात.”
ते पुढे म्हणाले, “देशात आतापर्यंत दोन शैक्षणिक धोरणं लागू झाली १९६८ आणि २०२० मध्ये. दोन्हींत त्रिभाषा सूत्र अस्तित्वात होते; मात्र कोणतीही भाषा अनिवार्य करण्यात आलेली नव्हती. तीन भाषा विद्यार्थी दशेत आत्मसात कराव्यात असे धोरणात नमूद आहे.” अलीकडे पहिल्या इयत्तेपासून हिंदी भाषा अनिवार्य करण्याचा निर्णय घेतला गेला होता, मात्र तो निर्णय मागे घेऊन अभ्यासासाठी त्रिभाषा धोरण समिती नेमण्यात आली असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले. शासनाने भाषिक स्वातंत्र्य आणि राष्ट्रीय एकात्मता जपत दोन्ही शैक्षणिक धोरणांत त्रिभाषेचा समावेश केला असून, भाषांना बंधनकारक केलेले नाही. “आता कोणती भाषा कोणत्या वर्गापासून शिकवावी, किती भाषा शिकवाव्यात याबाबतचे मत नागरिकांनी tribhashasamiti.mahait.org या संकेतस्थळावरून नोंदवावे,” असे आवाहन डॉ. जाधव यांनी केले.
उपस्थितांनी विविध मुद्द्यांवर मत व्यक्त करताना मराठी भाषेला पहिल्या इयत्तेपासून प्राधान्य द्यावे, इंग्रजीचा समावेश कायम ठेवावा, तर हिंदी पाचवी किंवा सहावी इयत्तेपासून शिकवावी अशी सूचना केली. काही अभिप्रायांमध्ये संगणकीय भाषेचा अभ्यासक्रमात समावेश करण्याची मागणीही करण्यात आली.
समितीचे अध्यक्ष डॉ. नरेंद्र जाधव यांच्यासोबत समिती सदस्य डॉ. सोनल कुलकर्णी-जोशी, भाषाविज्ञान प्रमुख, डेक्कन कॉलेज पुणे डॉ. मधुश्री सावजी, शिक्षणतज्ज्ञ, छत्रपती संभाजीनगर कार्यक्रमास जिल्हाधिकारी अमोल येडगे, मुख्य कार्यकारी अधिकारी कार्तिकेयन एस., शिक्षण उपसंचालक संजय डोर्लीकर, प्रभावती कोळेकर, अनुराधा म्हेत्रे, रमेश व्हसकोटी, शिक्षणाधिकारी मीना शेंडकर उपस्थित होते. जिल्हाधिकाऱ्यांनी समिती सदस्यांचे स्वागत केले, तर प्रास्ताविक शिक्षणाधिकारी मीना शेंडकर यांनी केले.
